[HatCatMeSao]

(06-30-2017, 01:40 PM)BaGaiLeeLỳ Đã viết: À, chuyện là vậy, sau nhiều năm quan sát lưu tâm đến hiện tượng vỡ tiếng (A) thì em thấy sau khi có (B) thì thành của ống trúc sẽ co lại, đanh lại, dẫn đến 1 việc là kết cấu vật liệu thớ trúc có sự thay đổi từ trạng thái rời rạc sang trạng thái lèn chặt vào nhau dẫn đến độ rung thân thay đổi. Đến đây anh có thể thấy mấu chốt của vấn đề vỡ tiếng chính là do độ rung thân của thành ống trúc thay đổi, việc này liên quan gì đến tiếng sáo hay hơn sau khi "Vỡ tiếng" ?. Em nhận thấy là màu âm, độ phê của sáo liên quan rất chặt chẽ đến độ rung thân, ví dụ như anh lấy 1 vòng siết (hose clamp) và siết từ nhẹ đến chặt trên ống sáo, anh sẽ thấy sự thay đổi liên tục của độ hay, phê, màu âm của ống sáo.

Ngoài ra em cũng thử giả lập việc vỡ tiếng bằng không thổi mà cho ống sáo nghe nhạc (gọi là quá trình Burn-in) liên tục vài trăm giờ và cũng nhận ra những thay đổi tương tự như việc vỡ tiếng vậy, có gì anh thí nghiệm thêm cho xác đáng nhé.

Xin cảm ơn những chia sẻ của LHS. Có thể nhận ra rằng LHS rất tâm huyết với tiêu sáo, và có lẽ tiêu sáo đã là một phần không thể thiếu được trong cuộc sống LHS. Còn mình chỉ thổi tiêu sáo để thư giãn sau những giờ làm việc mệt nhọc. Tuy nhiên, có lẽ là bịnh nghề nghiệp, nên khi gặp những khúc mắc thì mình lại muốn tìm hiểu đến nơi đến chốn. Hiện tại mình chưa đủ điều kiện để làm thí nghiệm như LHS đề nghị, nhưng mình đang liên hệ để mua nứa bên VN, nếu mọi chuyện suông sẻ thì khi mình có vật liệu (và thì giờ) mình sẽ thử làm xem sao, có lẽ cũng lâu đó. Mình không có nhiều $ nên phải chờ có người mang sang chứ không ship qua được (shipping fee cao quá).

Mình cũng đồng quan điểm "độ rung thân" với LHS, và có lẽ chuyên này nhiều người cũng biết, là vật liệu chế tác (trúc, nứa, nhựa, kim loại, …) ảnh hưởng tới âm sắc, không chỉ là tiêu sáo mà còn rất nhiều loại nhạc cụ khác. Lý do, có thể tìm trên internet, là do mỗi loại vật liệu làm hộp cộng hưởng ngoài tần số chính f0 còn tạo ra các tần số overtones 2*f0, 3*f0, …, với different amplitudes; và sự tổng hợp của các tần số này tạo nên âm sắc đặc trưng cho loại vật liệu. Khi LHS dùng clamp để siết ống tiêu/sáo thì đã thay đổi amplitudes của các tần số overtones, do đó sẽ có âm sắc khác nhau. Cũng vậy, khi ống trúc/nứa thay đổi cấu trúc (ví dụ như khô hơn) thì sẽ tạo ra tổ hợp overtones khác, dẫn đến sự thay đổi âm sắc.

Tuy nhiên, mình nghĩ là LHS vẫn chưa hiểu ý của mình về chuyện sáo “vỡ tiếng”. LHS đã gộp chung vấn đề “vật liệu-âm sắc” với chuyện sáo “vỡ tiếng”, trong khi đây là 2 vấn đề riêng biệt. Chuyện sáo "vỡ tiếng", theo cách hiểu của mọi người, là làn hơi tác động (hay ảnh hưởng) lên cây sáo, làm thay đổi cấu trúc của vật liệu, dẫn đến sự thay đổi âm sắc (ngon/phê hơn). Câu hỏi ở đây là: Thực sự làn hơi có làm thay đổi cấu trúc của trúc/nứa (và hệ quả là âm hay hơn) không, hay là do người chơi đã quen với cây sáo nên thổi hay hơn? Những người thắc mắc về vấn đề này có lẽ cần giải đáp/chứng cứ thuyết phục có tính khoa học, ví dụ như hình ảnh lòng sáo bị thay đổi sau một thời gian, ví dụ 50hrs, chơi.
Xin lắng nghe ý kiến của LHS và mọi người. Thân.